«Ὁ δόλιος φίλος εἶναι ἀχρεῖος καί ἐπικίνδυνος ἄνθρωπος. Οὗτος οὐδέν ὑγιές ἐν τῇ ψυχῇ αὐτοῦ κέκτηται ἐν αὐτῇ οὐδέν ἱερόν ὑπάρχει, οὐδέν ὅσιον εἶναι ἄπιστος, μοχθηρός, δόλιος καί σκολιός˙ ἀγνοεῖ τήν εἰλικρίνειαν, δόλον δέ καί ψεῦδος ἐπί γλῶτταν φέρει˙ διαλογίζεται πονηρά, ἐν δὲ τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ μελετᾷ φαῦλα˙ οἱ λόγοι αὐτοῦ ἁπαλοί, τα δέ βουλεύματα αὐτοῦ σκολιά. Ἐπιδεικνύει ἐν λόγοις φιλίαν καί τεκταίνεται ἐν κρυπτῷ κατά τοῦ πεποιθότος αὐτῷ φίλου. Διαπέμπεται κατά φίλου κακά, καί λαμπτῆρα δόλου πυρσεύει κακοῖς˙ στηρίζων τούς ὀφθαλμούς αὑτοῦ λογίζεται διεστραμμένα, ὁρίζει δὲ τοῖς χείλεσιν αὑτοῦ πάντα τα κακά. Οὗτος κάμινός ἐστι κακῶν τῷ φίλω˙ ἀπέναντι τῶν ὀφθαλμῶν τοῦ φίλου γλυκανεῖ τό στό- μα αὑτοῦ καί ἐπί τῶν λόγων αὐτοῦ ἐκθαυμάσει, ὕστερον δέ διαστρέψει τό στόμα αὑτοῦ, καί ἐν τοῖς λόγοις αὐτοῦ δώσει σκάνδαλα πολλά.
Ἡ τοῦ μοχθηροῦ φιλία εἶναι ἔχθρας φοβερωτέρα, διότι ἀπό ταύτης μέν δύνασαι νά φυλάττησαι, ἀπ᾿ ἐκείνης ὅμως οὐχί ὁ δόλιος φίλος οὐδέν ὅλως διαφέρει τοῦ δολοφόνου˙ διότι ὁμοίως ἀμφότεροι κρύφα κακουργοῦσιν. Ὁ δόλιος φίλος εἶναι ἀκόρεστος˙ ὅλον καταφαγών τόν φίλον οὐκ ἐκορέσθη˙ εἶναι ἀναίσχυντος, διότι πράττων φαῦ-λα βυσσοδομῶν καί διορύσσων τόν οἶκον τοῦ πεποιθότος ἐπί τήν φιλίαν αὐτοῦ οὐκ αἰσχύνεται τό τῆς φιλίας σεμνόν ὄνομα νά φέρῃ ἐπί χειλέων, καί ὡς φίλος νά παρίσταται πρό αὐτοῦ ἔχθιστος ὤν. Εἶναι ἄσπλαγχνος, διότι σπλάγχνα πονηροῦ οὐ μαλάσσεται φίλου. Ιός χαλκοῦ φίλου μοχθηροῦ φιλία˙ ζῶντα οὐ νεκρόν τόν φίλον κατατρώγει».[1]
Ο Άγιος Νεκτάριος μας αποκαλύπτει τα χαρακτηριστικά του δόλιου ανθρώπου ο οποίος είναι μια από τις πιο επικίνδυνες μορφές ανθρώπινης σχέσης, καθώς η απειλή κρύβεται πίσω από την εμπιστοσύνη και την οικειότητα. Μας περιγράφει με μελανά χρώματα τον δόλιο, τονίζοντας ότι δεν διαθέτει τίποτα το υγιές ή ιερό στην ψυχή του.
Ο ύπουλος φίλος διακρίνεται για την απώλεια της ειλικρίνειας. Ενώ στα λόγια δείχνει φιλία και το στόμα του είναι γλυκό, στην καρδιά του μελετά φαύλα (κακά) και τα βουλεύματά του είναι σκολιά (διεστραμμένα). Σχεδιάζει κρυφά (τεκταίνεται εν κρυπτώ) την καταστροφή του ατόμου που τον εμπιστεύεται, στέλνοντας κακά και ανάβοντας λαμπτήρα δόλου.
Η φιλία του μοχθηρού θεωρείται φοβερότερη από την ανοιχτή έχθρα. Ο λόγος είναι απλός από τον εχθρό φυλάγεσαι, ενώ από τον φίλο που υποκρίνεται, όχι. Ο Άγιος Νεκτάριος τον εξισώνει με τον δολοφόνο, καθώς και οι δύο κακουργούν κρυφά.
Τέλος, ο δόλιος φίλος είναι ακόρεστος, αναίσχυντος και άσπλαχνος. Δεν ντρέπεται να φέρει το όνομα της φιλίας, ενώ κατατρώγει τον φίλο του όχι νεκρό, αλλά ζωντανό, σαν «ιός χαλκού».
[1] Αγίου Νεκταρίου: Το Γνώθι Σαυτόν, εκδόσεις Παναγόπουλος.
Orthodox Wind 