Στη σημερινή εποχή, όπου οι αξίες αμφισβητούνται και οι ρυθμοί είναι ιλιγγιώδεις, η χριστιανική αγωγή των παιδιών αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τους γονείς. Πώς μπορούμε να μεταδώσουμε στα παιδιά μας την πίστη, την αγάπη και τις αρχές της Ορθοδοξίας, χωρίς να τα κουράσουμε ή να τα απωθήσουμε; Η απάντηση βρίσκεται σε μια τριπλή προσέγγιση, όπως την περιέγραψε εύστοχα ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: λίγα λόγια, πολύ παράδειγμα και περισσότερη προσευχή.
Τα παιδιά, ειδικά στις μικρές ηλικίες, δεν έχουν την υπομονή να ακούσουν μακροσκελείς ομιλίες για την πίστη. Οι έννοιες της θεολογίας και οι θεωρητικές συζητήσεις συχνά τα μπερδεύουν ή τα απομακρύνουν. Το κλειδί είναι η απλότητα. Μπορούμε να μιλάμε με τα παιδιά για τον Χριστό με τρόπο που να καταλαβαίνουν, μέσα από απλές ιστορίες της Αγίας Γραφής, παραβολές, ή ακόμα και μέσα από την ίδια την καθημερινότητά μας. Μια απλή κουβέντα για το πόσο σημαντικό είναι να αγαπάμε τον συνάνθρωπό μας, να συγχωρούμε, ή να μοιραζόμαστε, μπορεί να γίνει πολύ πιο κατανοητή και να αγγίξει την καρδιά τους περισσότερο από οποιαδήποτε θεολογική ανάλυση.
Τα λόγια είναι σημαντικά, αλλά το παράδειγμα είναι η ισχυρότερη μορφή διδασκαλίας. Τα παιδιά δεν ακούνε μόνο τι λέμε, αλλά παρατηρούν κυρίως τι κάνουμε. Ένας γονιός που μιλάει για την αγάπη, αλλά δεν την εκδηλώνει, που τονίζει τη σημασία της συγχώρεσης, αλλά δεν συγχωρεί, χάνει την αξιοπιστία του. Το παράδειγμα της ζωής μας είναι το πιο ζωντανό «μάθημα». Η παρουσία μας στην εκκλησία, η συμμετοχή μας στα Μυστήρια, η ειλικρινής αγάπη για τον συνάνθρωπο, η υπομονή και η συγχωρητικότητά μας στις καθημερινές δυσκολίες, όλα αυτά διαμορφώνουν τον πνευματικό κόσμο του παιδιού. Ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε, όχι μόνο στα παιδιά μας, αλλά και στους άλλους ανθρώπους, γίνεται ο οδηγός τους.
Τίποτα από τα παραπάνω δεν έχει νόημα χωρίς την προσευχή. Είναι η προσευχή που φωτίζει τον δρόμο, όχι μόνο τον δικό μας, αλλά και των παιδιών μας. Η προσευχή δεν είναι απλώς μια σειρά από λέξεις, αλλά μια προσωπική επικοινωνία με τον Θεό. Η προσευχή των γονέων για τα παιδιά τους είναι μια ανιδιοτελής πράξη αγάπης που τα αγκαλιάζει πνευματικά. Μπορεί να τα προστατέψει, να τα καθοδηγήσει και να τα ενισχύσει στις δυσκολίες τους. Επιπλέον, η οικογενειακή προσευχή, ακόμα και μια μικρή προσευχή πριν τον ύπνο, δημιουργεί μια ιερή ατμόσφαιρα στο σπίτι και διδάσκει στο παιδί την αξία της άμεσης σχέσης με τον Θεό.
Η χριστιανική αγωγή των παιδιών δεν είναι ένα θεωρητικό εγχείρημα, αλλά μια ζωντανή εμπειρία. Είναι ένας συνδυασμός από λίγα λόγια που φωτίζουν, πολύ παράδειγμα που εμπνέει και περισσότερη προσευχή που ενώνει. Μέσα από αυτή την τριπλή προσέγγιση, μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα μεταδώσουμε στα παιδιά μας όχι μόνο τη γνώση, αλλά και την καρδιά της πίστης.


